分享源自:原创 陈世坤 践行至简心法 2023-10-26 15:18 发表于河南原文:“夫精明五色者,气之华也。赤欲如白裹朱,不欲如赭;白欲如鹅羽,不欲如盐;青欲如苍璧之泽,不欲如蓝;黄欲如罗裹雄黄,不欲如黄土;黑欲如重漆色,不欲如地苍。五色精微象见矣,其寿不久也。夫精明者,所以视万物别白黑,审短长,以长为短,以白为黑。如是则精衰矣。”“夫精明五色者,气之华也。”颜面五色和眼晴的精神状态,皆为脏腑精气的外显。因此,望色、察目可以了解脏腑精气的盛衰及其病变。故张志聪曰:“此言色生于气,气生于脏,欲其气华于色,而不欲脏象见于外也。”王冰曰:“五气之精华者,上见为五色,变化于精明之间也。”《六节脏象论》曰:“天食人以五气。五气入鼻,藏于心肺,上使五色修明,此则明察五色也。”马莳曰:“夫五色以精明为主,精明繇五色见之,故精明五色者,乃吾人之正气精华也。”姚止庵曰:“精明以目言,五色以面言。言目之光彩精明,面之五色各正,乃元气充足,故精华发见于外也。”《素问经注节解》里说∶“盖人一身之精神,皆上注于目。视精明者,谓视目精之明暗,而知人之精气也。”《灵枢·大惑论》说:“五脏六腑之精气,皆上注于目而为之精。精之窠为眼。”“赤欲如白裹朱,不欲如赭。”在五色中,脸色是红色的,即“赤欲如白裹朱”才是健康状态,代表五脏的精气充盈。脸上气色如果像赭石一样颜色红,带有紫色,同时没有光泽,非常暗沉,就叫“不欲如赭”。赭色,代表了心精衰败之象。“白欲如鹅羽,不欲如盐。”在五色中,脸色是白色的,“白欲如鹅羽”,像鹅毛那样,非常白,而且非常有光泽,才是健康状态,代表五脏的精气充盈。脸上气色如果像盐一样,带有灰暗色,似乎有一层暗灰的气笼罩着就叫“不欲如盐”。这样的气色代表肺脏精气衰败之象。“青欲如苍璧之泽,不欲如蓝。”在五色中,脸色是青色的,就要像苍璧那样,“青欲如苍璧之泽”,才是健康状态,代表五脏的精气充盈。苍璧是古代的青色的玉石,这种玉石颜色是青色的,但是非常的润泽。苍璧颜色近于天,因而古代皆以苍璧祀天。明清两朝天坛大祀,皇帝皆亲奉苍璧行礼。《周礼·春官·大宗伯》以苍璧礼天注:“礼神者必象其类,璧圆象天。疏:苍玄皆是天色,故用苍也。”如果脸上气色是蓝色,特别暗沉,颜色也不发光,非常阴暗,就叫“不欲如蓝”。这样的气色代表肝脏精气衰败之象。备注:有句话叫“青出于蓝而胜于蓝”,青色和蓝色光谱的颜色是不同的。青色是蓝色中混有少量的绿色,类似于翡玉石的颜色。“黄欲如罗裹雄黄,不欲如黄土。”在五色中,脸色是黄色的,非常明润,而且非常含蓄,“如罗裹雄黄”才是健康状态,代表五脏的精气充盈。脸上气色如果像黄土一样,黄色里边带着暗沉的色,就叫“不欲如黄土”。这样的气色代表脾脏精气衰败之象。“黑欲如重漆色,不欲如地苍。”在五色中,脸色是黑色的,就如上了一层漆又上了一层漆,非常有光泽,明润光滑,“黑欲如重漆色”才是健康状态,代表五脏的精气充盈。脸上气色如果像“地苍”一样,虽然也是黑色,但苍黑而枯暗,张景岳说:“地之苍黑,枯暗如尘。”就叫“不欲如地苍”。这样的气色代表肾脏精气衰败之象。备注:马莳注解的非常详细∶“故赤欲如白裹朱,色赤而明润,不欲如赭,盖赭则赤带焦黑也。白欲如鹅羽,色白而明润,不欲如盐,盖盐则白带杂暗也。青欲如苍璧之泽,色青而明润,不欲如蓝,盖蓝则青带沉暗也。黄欲如罗裹雄黄,色黄而明润,不欲如黄土,盖黄土则带尘滞也。黑欲如重漆,色黑而明润,不欲如地苍。盖地仓则黑带沉滞也。”“五色精微象见矣,其寿不久也。”指的是五脏的真脏色显露于外,而毫无藏蓄,就是真气外泄的逆象。如果精微之色全部外显,红就特别红,黑就特别黑,白色非常白......五脏的精微完全显于外在,说明内脏空虚,外在看上去非常好,但是里边都干枯了,所以寿不久。吴昆注解∶“精微象见,言真元精微之气化作色相,必现于外,更无藏蓄,是真气脱也,故寿不久。”备注:脏者藏也,五脏之真色显化了,五脏精气之象见于外了,而不是收藏,那就是五脏精气衰败之象。故,王冰曰:“赭色,盐色,蓝色,黄土色,地苍色,见者皆精微之败象,故其寿不久。”“夫精明者,所以视万物别白黑,审短长,以长为短,以白为黑。如是则精衰矣。”眼睛可以观察万物,辨别黑白,审查事物的长短。如果视力下降,长短不分,黑白颠倒,说明五脏的精气已经衰微。张景岳在《类经》里注解说∶“五脏六腑之精气皆注于目而为之精,故精聚则神全,若其颠倒错乱,是精衰而神散矣,其久安之兆哉。”《素问释义》注解曰∶“目为肝窍,又为心窍,神魂内发,顾目能视。阳根于阴,精不交神,阳光外泄,则视物不实。《难经》所谓脱阴者目亡也。”
感谢老师分享!多多吉祥!
分享的好!福生无量天尊