分享源自:原创 陈世坤 践行至简心法 2023-10-30 06:41 发表于河南原文:“夫五脏者身之强也。头者精明之府,头倾视深精神将夺矣。背者胸中之府,背曲肩随,府将坏矣。腰者肾之府,转摇艰难,肾将惫矣。膝者筋之府,屈伸不能,行则偻附,筋将惫矣。骨者髓之府,不能久立,行则振掉,骨将惫矣。得强则生,失强则死。”“夫五脏者身之强也。”四体百骸,髓精筋骨,皆由藏精所提供,五脏精气充沛,是身体强健之本。《类经》:“藏气充则形体强,故五脏为身之强。”《素问集注》∶“脏安则神守,神守则身强。”《类经》:“五脏六腑之精气,皆上升于头,以成七窍之用,故头为精明之府。”《灵枢·经脉》黄帝曰:“人始生,先成精,精成而脑髓生,骨为干,脉为营,筋为刚,肉为墙,皮肤坚而毛发长,谷入于胃,脉道以通,血气乃行。”说的就是人的气血声色,筋骨肌肉,无不由先天始生之精,后天水谷之液所资生资养。“头者精明之府,头倾视深精神将夺矣。”《素问集注》∶“诸阳之神气上会于头,诸髓之精上聚于脑,故头为精髓神明之府。”如果头部低垂,抬不起头来,而且眼睛深陷,神气衰微,眼睛没有光彩,这就说明精神将夺。如果一个人眼神涣散,无精打彩,就是神气不足,神气不足就代表着精不足。《类经》:“头倾者,低垂不能举也。视 深者,目陷无光也。脏气失强,故精神之夺如此。”“背者胸中之府,背曲肩随,府将坏矣。”肩背为阳,胸腹为阴,阳为腑,阴为脏,五脏皆居于胸中。脏腑经气输注于俞穴,故俞穴为五脏之门,而五脏的俞穴都在肩背,所以背为胸之府。马莳:“胸在前,背在后,而背悬五脏,实为胸中之府”张志聪:“心肺居于胸中,而俞在肩背,故背为胸之府。”人体的背部,是反映胸中脏器精微是否正常的地方。若人体表现了背部弯曲,双肩无力下垂,代表脏气精微不能营于肩背,心肺等脏器功能将要毁坏了。张景岳:“背乃脏俞所系,故为胸中之 府。背曲肩随,亦脏气之失强也。”备注:背部被称为“五脏之门”,也是五脏六腑的后援,后背正中线上的督脉为阳脉之海,也是全身阳气集聚和运行的通道。后背脊柱两边是足太阳膀胱经,关乎全身的气化作用。撞后背、捶打脊柱、捏脊等有效刺激后背俞穴的办法其实就是在强五脏。古人说“站如松,坐如钟”,就是把背给拔直,背拔直了之后,胸廓自然就开阔,肺气就足,让内在的气血够畅通,让内脏的气能够强健。“腰者肾之府,转摇艰难,肾将惫矣。”腰是肾之府,如果腰部不能转动,那是肾气要衰竭了。张景岳注曰:“此肾脏之失强也。”肾有两枚,居于下焦,位于腰部,脊柱两侧各一,故称腰为肾之府。唐代王冰注云:“两肾在于腰内,故腰为肾之外腑”。若肾腰部酸痛,转动不利,多与肾有关,通常为肾气亏虚。《灵枢·本脏》说:“肾坚则不病腰背痛。”“膝者筋之府,屈伸不能,行则偻附,筋将惫矣。”“偻附”指身体弯曲不能直立,需依附于他物而行。人体的双膝,是筋脉会聚的地方。膝部不能屈伸,行走时下肢弯曲,需要依附它物才能行走,表明筋脉功能已经非常差了。肝主筋,肝藏血,肝血足则能濡养筋脉,故治疗时重点要调补肝血。《类经》:“筋虽主于肝,而维络关节以立此身者,惟膝之筋为最,故膝为筋之府。筋惫若是,则诸经之失强也。”练习筋骨其实就是练习肝和肾,筋骨强了之后肝肾自然就充足。所谓的养肝一定要养肾,因为水能涵养木,水源充足,木才茂盛。所以,补肾水才能滋养肝木,中医术语就叫“滋水涵木”。“骨者髓之府,不能久立,行则振掉,骨将惫矣。”“振掉”指的是一走一晃,震颤摇摆的样子。髓汇聚于骨内。髓在骨内而养骨,髓充实则骨骼强壮,支撑身体,行动稳健,形体轻强。若骨弱不能久立,行走振颤动摇,髓竭则骨将惫乏。其实就是肾衰了。肾虚还有一个最重要症状就是不能久站,站一会儿脚后跟就疼。这也是骨髓不满,肾气虚弱的一个表现。马莳∶“髓为骨中之脂,今不能久立,行则振掉。正以骨将惫坏,病应有如是也。”《类经》:“髓充于骨,故骨为髓之府。髓空则骨弱无力,此肾脏之失强也。”“得强则生,失强则死。”五脏精气旺盛,则身体及五脏都强健,谓之“得强”,故生。强指的是精满气足神全,外显出来的身体必然也非常强。若五脏精气衰败,则身形败坏,谓之“失强”,故死。马莳∶“凡若此五者,盖五脏在内而得强,则不至有以前诸证而为生,唯五脏在内而失强,故有以前诸证而致死矣。”哪五者呢?是身体的“五府”,“头者精明之府”,“背者胸中之府”,“腰者肾之府”,“膝者筋之府”,“骨者髓之府”。“五府”在内的精气如果失强,则会呈现“头倾视深,精神将夺”,“背曲肩随,府将坏矣”,“转摇艰难,肾将惫矣”,“屈身不能,行则偻附,筋将惫矣”,“不能久立,行则振掉,骨将惫矣”等症状。
分享的好!福生无量天尊
感谢老师分享!多多吉祥!